του Θεόδωρου Κυρκούδη. (Χορηγός Έκδοσης: Galenica A.E. και Olvos Science A.E.)
Η μελέτη που ακολουθεί ήρθε σαν επιστέγασμα των χρόνιων ερευνών του Θεόδωρου Κυρκούδη πάνω στο θέμα της ιστορίας των φαρμακοποιών. Πρόκειται για μια σπάνια συλλεκτική έκδοση, που δεν υποκύπτει σε εθνικιστικά αισθήματα αλλά αποσκοπεί να αναδείξει την σημαντική, πρωτοποριακή και καθοριστική παρουσία των Ρωμηών – Ελλήνων στην επιστημονική εξέλιξης της περιοχής. Η Nuran Yildirim αναφέρει ότι το 1868, το σύνολο των 44 φαρμακείων που υπήρχαν στην Πόλη, τα λειτουργούσαν ξένοι μη μουσουλμάνοι. Το γεγονός κέντρισε την περιέργεια του Θεόδωρου Κυρκούδη, ο οποίος στον Εμπορικό Οδηγό του 1868 διαπίστωσε ότι οι φαρμακοποιοί δεν είναι 44 αλλά 45, όλοι χριστιανοί (μη μουσουλμάνοι) εκ των οποίων τουλάχιστον 16 Ρωμηοί!
Η αρχή της έρευνας του ήταν δύσκολη γιατί οι φαρμακοποιοί ήταν ενταγμένοι στον σφιχτό κοινωνικό ιστό της ιστορίας της Πόλης που έπρεπε να ξετυλιχτεί με αργό και μεθοδικό τρόπο. Με μεθοδικότητα επιλέχθηκαν μέσα από ιστορικές πηγές, προσωπικές αφηγήσεις, σημειώματα, έντυπα και φωτογραφίες τα ιδιαίτερα κομμάτια που αφορούσαν την έρευνα. Οι προσωπικές επισκέψεις του Θεόδωρου Κυρκούδη στην Πόλη πρόσθεσαν στην εργασία του συναισθήματα ιδιαίτερης αγάπης για το θέμα. Οι αφηγήσεις Κωνσταντινουπολιτών που εξακολουθούν να ζουν εκεί και πολλών κατοίκων της Αθήνας πια, ζωντάνεψαν την ιστορία των φαρμακείων και των φαρμακοποιών της Πόλης. Απλοί και σημαντικοί άνθρωποι άφησαν τα αποτυπώματα τους πάνω σε τιμολόγια, συνταγές και συσκευασίες φαρμάκων. Έδειξαν άλλοι την πονεμένη ιστορία τους και άλλοι την ένδοξη εμπορική ζωή τους. Οι αποδείξεις που εντοπίστηκαν είναι γραμμένες σε αραβική, σλαβική ή λατινική γραφή και φέρουν θεωρήσεις, εγκρίσεις και παραλαβές στην ελληνική γιατί κυρίως προέρχονταν από ελληνικά ιδρύματα υγείας (ορφανοτροφεία, νοσοκομεία, κ. ά.).
Στην εργασία αυτή συγκεντρώθηκε υλικό το οποίο ήταν σχετικό με τη δράση των Ρωμηών φαρμακοποιών της Πόλης αλλά και των φαρμακεμπόρων. Συναντούμε φαρμακοποιούς ως δημάρχους, συγγραφείς, δημοσιογράφους, βραβευμένους εφευρέτες, μυρεψούς, ταριχευτές, Αρχιφαρμακοποιούς των Ανακτόρων, προέδρους επαγγελματικών σωματείων, πολιτιστικών και αθλητικών συλλόγων, διευθυντές των Εθνικών Φιλανθρωπικών Καταστημάτων, δωρητές, ευεργέτες, και ως σημαντικούς ομογενειακούς παράγοντες. Μεταξύ των πρώτων πτυχιούχων φαρμακοποιών του κόσμου συγκαταλέγονται οι Ρωμηοί της Κωνσταντινούπολης, ενώ στους 16 Κωνσταντινουπολίτες αποφοίτους της πρώτης εκατονταετηρίδας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου της Αθήνας συμπεριλαμβάνονται και 3 γυναίκες.
English